“Kinderen vinden dat we vaker hun mening moeten vragen”

Voor de Week van de kinderparticipatie ontwikkelde Smallsteps een praat-poster. Een werkvorm voor de bso waarmee pedagogisch medewerkers de oudste kinderen stimuleren om na te denken over thema’s en activiteiten voor volgend jaar. “Soms was het nog even wennen, maar ik kreeg heel veel positieve reacties,” vertelt Smallsteps activiteiten-expert Céline Elkhuizen. “Kinderparticipatie hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Het is vooral doen, gewoon klein beginnen door écht te luisteren.”

In gesprek met … onderzoeksstudent Lisa 
“Veel mensen blijken huiverig om kinderen naar hun mening te vragen,” ontdekte ook onderzoeksstudente Lisa van Eeden Petersman, “maar je kunt heel goed uitleggen dat je natuurlijk niet alle ideeën kunt verwezenlijken. Het gaat erom dat je de kinderen betrekt bij het proces. Ze voelen zich dan gehoord, waardoor hun zelfvertrouwen groeit. Zij zullen later ook moeten weten hoe ze constructief hun mening kunnen geven. En zich daar vertrouwd bij voelen. Democratische burgerschapsvorming klinkt misschien wat hoogdravend, maar dat is precies waaraan je bijdraagt met kinderparticipatie op de bso.”

Niet voor niets vroeg Lisa juist de kinderen zelf wat ze vinden van kinderparticipatie op de bso. Ze maakte een digitale vragenlijst en interviewde 8- en 9-jarigen. Deze maand presenteerde ze haar onderzoeksresultaten.

En .. wat vinden de kinderen ervan? 
De kinderen voelen zich wel serieus genomen, maar vinden dat we te weinig vragen naar hun ideeën. Bovendien willen ze graag vooraf even nadenken over de vraag. En terugkoppeling: wat gebeurt er met de ideeën die ze noemen of die in de ideeënbus worden gedaan? De communicatie daarover kan beter.

Wat adviseer jij? 
Er zijn veel manieren om kinderparticipatie vorm te geven. Met een ideeënbus, een groepsgesprek, kinderraad of zelfs door ‘verkiezingen’ te organiseren. Hoe je het ook aanpakt, het is belangrijk om de kinderen als gelijkwaardigen te zien en écht naar ze te luisteren. Dus vooronderstellingen loslaten en doorvragen. Je kunt hun antwoord samenvatten en vragen of je het goed begrepen hebt. Kinderen vinden het ook belangrijk dat iedereen aan het woord komt. Dat vraagt om een gespreksleider die weet hoe het werkt. Ik denk dat de pedagogisch coaches van Smallsteps de pedagogisch medewerkers goed kunnen trainen in het leiden van zulke groepsgesprekken.

Wat heb jij zelf geleerd tijdens je stage? 
Heel veel! De theorie versus de praktijk. Het was een flinke klus om het onderzoek binnen de stageperiode af te ronden. Afbakenen dus. Ik werd echt uitgedaagd om goed werk af te leveren, om kritisch te blijven en om snel en zelfstandig te werken. Het was leuk om nu eens alle fases van onderzoek te doorlopen. Bijvoorbeeld ook mijzelf promoten. Het was echt een waardevolle leerplek. En wat ga je nu doen? Daar ga ik me de komende tijd op oriënteren. Dit onderzoek was heel interessant, maar het begeleiden van ouders en de hulpverlening trekt ook. Ik weet het gewoon nog niet. Eerst maar eens op reis!